Ongewenst gedrag afleren bij honden

Elke hond moet goed worden opgevoed om probleemloos in onze maatschappij te kunnen leven. Net als bij mensen moeten honden leren wat zij wel en niet mogen. Daarom moet de hond leren wat wij van hem verwachten. Hoe moet hij zich gedragen in bepaalde situaties? Welke regels gelden er? Wie is er de baas? Dit geldt niet alleen voor grote honden, ook kleine honden moeten leren wat er van ze wordt verwacht. Voorkomen is altijd beter dan afleren, maar wat als de hond toch ongewenst gedrag vertoont?

Blaft uw hond veel of wordt er agressief gereageerd in het bijzijn van andere honden? Lees hieronder wat u kunt doen om ongewenst gedrag af te leren!

Ongewenst gedrag bij de hond

Een aantal voorbeelden van veelvoorkomend ongewenst gedrag bij de hond:

(overmatig) blaffen
kauwen op bijvoorbeeld meubilair, schoenen of uw favoriete boek
binnenshuis plassen
grommen en/of van zich afbijten (naar zowel mens als dier)
in de tuin graven
trekken aan de riem

Tijdens de opvoeding van uw hond is het stimuleren van gewenst gedrag van groot belang, of het nu gaat om een jonge pup of een wat oudere hond. Het direct en consequent corrigeren van ongewenst gedrag is van wezenlijk belang, niet alleen om op een veilige manier te kunnen samenleven, maar ook om bijvoorbeeld zonder problemen te kunnen wandelen. Het is belangrijk dat u zich bewust bent van de verschillende redenen waarom uw hond bepaald gedrag kan vertonen. Uw houding en gedrag als hondenbaasje spelen hierbij een sleutelrol. Honden zijn sociale dieren die zich aanpassen aan hun omgeving. Als u toestaat dat uw hond bepaalde ongewenste dingen doet, dan zal de hond hier uiteindelijk een gewoonte van maken.

Ongewenst gedrag kan voortkomen uit angst, verveling, onjuiste opvoeding, of een combinatie van deze factoren. Dit wil niet zeggen dat u of eventuele gezinsleden/huisgenoten schuld hebben aan het ongewenste gedrag. Dit kan ook te maken hebben met een slechte socialisatie. Daarnaast gaat het er ook om hoe u bijvoorbeeld reageert als uw hond in een angstige situatie terecht komt. Hierbij kunt u denken aan een conflict met een andere hond tijdens een wandeling, of angst voor vuurwerk tijdens oudjaarsdag. Blijft u rustig of raakt u in paniek wanneer uw hond paniekerig begint te worden? Om effectief ongewenst gedrag af te leren, is het van belang de oorzaak ervan te achterhalen. Het afleren van ongewenst gedrag vergt tijd, geduld en toewijding, maar met de juiste aanpak en technieken kunt u uw viervoeter helpen gewenst gedrag te vertonen en ongewenst gedrag af te leren.

Oorzaken van ongewenst gedrag bij honden

We gaven al aan dat angst, verveling of een verkeerde opvoeding kunnen bijdragen aan het ontwikkelen van ongewenst gedrag.

Angst en stress

Angst en stress kunnen bijdragen aan ongewenst gedrag bij uw hond. Een angstige of gestreste hond kan bijvoorbeeld veel blaffen, graven in de plantenbak, kauwen op uw geliefde spullen of zelfs bijten als een reactie op stressvolle situaties. Het is van belang om de oorzaak van angst of stress te herkennen en deze (zo snel mogelijk) weg te nemen.

Mogelijke oorzaken van angst en stress bij honden:

Veranderingen in de gezinssamenstelling (Dit kan uiteraard niet zomaar compleet weg worden genomen, maar bij de komst van bijvoorbeeld een nieuw gezinslid kunt u er wel voor kiezen de introductie zeer geleidelijk te laten verlopen)
Ontmoetingen met nieuwe honden of mensen
(Langdurig) lawaai, bijvoorbeeld door een verbouwing, vuurwerk of onweer
Gebrek aan socialisatie en training
Pijn of ander fysiek ongemak

Als uw hond last heeft van stress of angst, is het van belang dat u uw viervoeter helpt zich comfortabel te voelen in zulke situaties. U kunt dit doen door de hond te trainen met positieve versterkingsmethoden tijdens stressvolle momenten. Doe dit altijd op een geleidelijke en gecontroleerde manier. Vooral als uw hond gevoelig is voor stress of snel angstig wordt, is het zo veel mogelijk vermijden van stressvolle situaties de beste aanpak. Uiteraard zijn bepaalde situaties niet altijd te ontwijken. U heeft geen invloed op wat er buiten gaat gebeuren tijdens een wandeling. Daarom kan het inschakelen van een hondengedragsspecialist een goed idee zijn. Samen kunt u het gedrag en de stressvolle situaties in kaart brengen en een plan van aanpak opstellen.

Om uw hond extra te ondersteunen bij stress of angst, kunt u ook gebruik maken van ondersteunende producten met een rustgevende werking. Bij Brekz vindt u een uitgebreid assortiment rustgevende producten van onder andere Adaptil, PUUR en Beaphar.

Verveling

Verveling, het niet goed kwijt kunnen van energie en onderstimulatie kunnen ook leiden tot ongewenst gedrag bij honden. Sommige honden liggen het liefst de hele dag te slapen, maar er zijn ook hondenrassen die een hoog energiegehalte hebben of meer behoefte hebben aan uitdagingen. Zo houden Teckels van speuren, worden Border Collies graag aan het werk gezet en trekken Alaskan malamutes en Siberian husky's graag een slee, fiets of step. Dagelijkse mentale en fysieke uitdagingen zijn nodig om de meeste honden gezond en gelukkig te houden.

Mogelijke oorzaken van verveling:

Onvoldoende fysieke activiteit en/of te korte uitlaatrondes
Gebrek aan mentale stimulatie in de vorm van training en oefeningen
Te veel tijd alleen doorbrengen

Om de kans op verveling of onderstimulatie bij de hond te verkleinen, is regelmatig uitlaten, voldoende training en genoeg speelmogelijkheden van groot belang. Ook is het belangrijk dat u voldoende tijd met uw viervoeter doorbrengt en de hond niet te vaak en te lang alleen laat. Mocht u merken dat uw hond ongewenst gedrag vertoont en vermoedt dat dit door verveling komt, kan het aanbieden van afwisselende oefeningen een oplossing zijn. Voor sommige honden betekent dit apporteren en voor andere honden een fiets- of steptochtje! Of misschien heeft uw hond behoefte aan meer gezelschap van soortgenoten. In dat geval is gebruikmaken van een uitlaatservice een optie. Te prijzig? Dan kunt u misschien naar een hondenpark of losloopgebied gaan om andere hondeneigenaren te ontmoeten. Zoekt uw viervoeter meer mentale stimulans? Een leuke manier om uw hond meer mentale uitdagingen te bieden, is met puzzels, snuffelmatten en snackspeeltjes. Verstrek de maaltijd bijvoorbeeld met de Nina Ottosson Lickin' Layers, of maak gebruik van een Kong voor langdurig vermaak.

Verkeerde opvoeding

Een onjuiste opvoeding en training kan ongewenst gedrag bij honden uitlokken. Een gebrek aan de juiste training, het niet consequent zijn of onduidelijke verwachtingen kunnen leiden tot angst en onzekerheid bij de hond.

Voorbeelden van onjuiste training zijn o.a.:

Het gebruik van straf of overheersing
Het negeren van de basisbehoeften van de hond, zoals fysieke activiteit, socialisatie en mentale stimulatie
Het niet stellen van duidelijke en consistente regels en grenzen
Het niet belonen van gewenst gedrag

Ongewenst gedrag afleren, zelf doen of hulp inschakelen?

Consistentie, geduld en duidelijkheid zijn nodig voor het afleren van ongewenst gedrag bij de hond. Uw hond heeft behoefte aan helderheid over wat er van hem verwacht wordt en wat wel of niet acceptabel is. Gebrek aan consistentie in regels en verwachtingen kan verwarring veroorzaken en ongewenst gedrag in de hand werken. Het is goed om te beseffen dat de ene hond makkelijker en sneller leert dan de ander. Probeer daarom uw hond niet te vergelijken met de hond van een ander.

Het toepassen van dezelfde regels en verwachtingen in diverse situaties is van groot belang. Als uw hond niet op de bank mag liggen, geldt dit niet alleen voor de bank in de woonkamer maar ook voor bijvoorbeeld de lounge set in de tuin. Bovendien is het belangrijk dat u dit dan ook nooit goedkeurt. Voorkom dus dat uw hond de ene dag wel even bij u op de bank mag komen liggen, en de andere dag weggestuurd wordt. Daarnaast is het handig om te werken met duidelijke en eenvoudige commando’s, en niet veel ingewikkelde commando’s tegelijkertijd te geven.

Als uw hond ongewenst gedrag vertoont door één of meerdere oorzaken en u niet zeker weet hoe u dit aan moet pakken, overweeg dan het inschakelen van een gekwalificeerde trainer of gedragsspecialist. Deze professionals helpen u en voorzien u van tips en tricks om uw hond op de juiste manier op te voeden en ongewenst gedrag af te leren. U kunt dit beschouwen als samen naar school gaan, want ook u krijgt tips en adviezen mee om thuis zelfstandig mee aan de slag te gaan.
Een alternatief is het bestuderen van leerzame boeken en artikelen over hondengedrag, hoewel dit ingewikkeld kan zijn vanwege de verschillende benaderingen in training en (her)opvoeding. Wat bij de ene hond goed werkt, is per definitie niet meteen een effectieve aanpak bij andere honden.

Tot slot is het belangrijk om goed gedrag van uw hond altijd te belonen en niet voortdurend te straffen bij ongewenst gedrag. Probeer ongewenst gedrag te negeren en op dat moment gewenst gedrag te stimuleren. Vergeet dan niet uitgebreid te belonen wanneer uw huisdier het gewenste gedrag laat zien.
Beloningen kunnen variëren van aaien en het geven van complimentjes tot het aanbieden van kleine koekjes, trainingssnoepjes en hondenspeelgoed.
Wat u ook kiest, zorg ervoor dat de beloning direct volgt op het vertoonde gewenste gedrag. Houd de trainingen leuk en kort. Beter een paar keer per dag een paar minuten trainen, dan een half uur of een uur achter elkaar. Sluit de oefensessie altijd af met een succes, zodat jullie beiden eindigen met een positief gevoel.